در دنیای امروز که خرید و فروش اینترنتی بخش جداییناپذیر زندگی مردم شده است، ارسال و دریافت بستههای پستی اهمیت زیادی دارد. اما گاهی ممکن است به دلایل مختلف، بستهای به مقصد نرسد یا نیاز باشد به فرستنده بازگردانده شود. در چنین شرایطی آشنایی با فرآیند برگشت زدن مرسوله پستی میتواند از اتلاف وقت و هزینه جلوگیری کند. در این مقاله، دلایل برگشت مرسوله، مراحل انجام آن، نحوه پیگیری و نکات مهم برای جلوگیری از برگشت بستهها را بررسی میکنیم.
دلایل برگشت خوردن مرسوله
برگشت خوردن مرسوله پستی دلایل متعددی دارد که برخی از آنها به اشتباهات انسانی و برخی دیگر به شرایط فنی یا اداری مربوط میشود. مهمترین دلایل عبارتاند از:
1_ ثبت ناقص یا اشتباه اطلاعات گیرنده یا فرستنده
یکی از رایجترین دلایل برگشت بستهها، اشتباه در وارد کردن آدرس، کدپستی یا شماره تماس است. در صورت بروز این خطا، مأمور پست قادر به یافتن گیرنده نخواهد بود و بسته به فرستنده بازگردانده میشود.
2_ عدم حضور گیرنده در محل تحویل
در صورتی که مأمور پست چند بار به آدرس مراجعه کند و گیرنده در محل نباشد، بسته به مرکز پستی منطقه بازگردانده میشود و در وضعیت «معطله» قرار میگیرد.
3_ تغییر محل سکونت یا نشانی گیرنده
اگر گیرنده به مکان جدیدی نقل مکان کرده باشد و فرستنده از آن اطلاع نداشته باشد، مرسوله قابل تحویل نیست و پس از مدتی برگشت میخورد.
4_ بستههای ناقض مقررات پستی
ارسال برخی اقلام مانند مواد قابل اشتعال، پول نقد، طلا یا کالاهای ممنوعه سبب بازگشت فوری بسته از طرف پست میشود.
5_ نپذیرفتن بسته توسط گیرنده
در برخی موارد گیرنده ممکن است از دریافت بسته خودداری کند؛ در این حالت نیز مرسوله به فرستنده برگشت داده میشود.
مراحل برگشت زدن مرسوله
فرآیند برگشت مرسوله در شرکت ملی پست و سایر شرکتهای حمل مانند تیپاکس یا تاپین ساختار مشخصی دارد. آشنایی با این مراحل به فرستنده کمک میکند تا بهصورت قانونی و سریع درخواست برگشت خود را ثبت کند.
۱_ بررسی وضعیت مرسوله
ابتدا باید از وضعیت بسته اطلاع پیدا کنید. با استفاده از «کد رهگیری» درجشده روی رسید پستی، میتوان در سامانه رهگیری شرکت پستی (مثلاً post.ir) یا از طریق پیامک، وضعیت فعلی بسته را مشاهده کرد. اگر مرسوله در حالت «معطله» یا «تحویل ناموفق» باشد، یعنی در مسیر برگشت قرار دارد یا آمادهی بازگردانی است.
۲_ مراجعه به دفتر پستی یا تماس با شرکت ارسال
در صورتی که بسته هنوز در مسیر است، میتوانید با اداره پست مبدأ یا مرکز پستی منطقه تماس بگیرید و درخواست برگشت آن را ثبت کنید. برای این کار معمولاً ارائه کد رهگیری و کارت شناسایی لازم است. در شرکتهای خصوصی، این کار از طریق تماس با پشتیبانی یا ثبت تیکت در پنل کاربری انجام میشود.
۳_ بررسی و تأیید درخواست برگشت
کارشناس پستی پس از بررسی وضعیت بسته، در صورت امکان، آن را متوقف کرده و دستور برگشت صادر میکند. اگر بسته قبلاً به مرکز مقصد رسیده باشد، برگشت آن پس از ثبت رسمی درخواست انجام میشود و هزینههای مربوط به حمل معکوس بر عهدهی فرستنده است.
۴_ دریافت مرسوله برگشتی
پس از بازگشت، مرسوله در اداره پست مبدأ نگهداری میشود و فرستنده باید برای دریافت آن مراجعه کند. گاهی بسته مستقیماً به آدرس فرستنده بازفرستاده میشود. مدت نگهداری بستههای برگشتی معمولاً بین ۵ تا ۱۰ روز کاری است.
وضعیت «معطله» چیست و چه باید کرد؟
یکی از اصطلاحات رایج در پیگیری مرسوله، وضعیت «معطله» است. این حالت زمانی ثبت میشود که مأمور پست نتواند بسته را تحویل دهد (به دلیل عدم حضور گیرنده یا ناقص بودن آدرس). در این شرایط، مرسوله به باجه معطله در اداره پست مربوطه منتقل میشود. گیرنده میتواند با در دست داشتن کارت ملی به اداره پست مراجعه کرده و بسته را شخصاً تحویل بگیرد. در غیر این صورت، پس از پایان مهلت تعیینشده، بسته بهصورت خودکار به فرستنده بازگردانده میشود.
هزینه و مدت زمان برگشت مرسوله
هزینه برگشت بستهها بسته به نوع سرویس (سفارشی، پیشتاز یا ویژه) و مسافت مبدا تا مقصد متفاوت است. در شرکت پست ایران، معمولاً هزینه برگشت برابر با هزینه ارسال اولیه است، مگر در موارد خاص که شرکت تصمیم به بخشش هزینه بگیرد. مدت زمان برگشت نیز معمولاً بین ۳ تا ۷ روز کاری طول میکشد، البته بسته به فاصله شهرها ممکن است تغییر کند.
نحوه پیگیری بسته برگشتی
برای پیگیری دقیقتر وضعیت مرسوله برگشتی، چند روش وجود دارد:
استفاده از سامانه رهگیری مرسولات پستی
در وبسایت tracking.post.ir یا سایر سامانههای خصوصی مانند تیپاکس، وضعیت دقیق ارسال، معطلی یا برگشت بسته نمایش داده میشود.
پیگیری پیامکی
با ارسال کد رهگیری به شماره ۳۰۰۰۷۶۳۹۹ میتوان آخرین وضعیت بسته را بهصورت پیامک دریافت کرد.
تماس با پشتیبانی یا مراجعه حضوری
در صورت بروز مشکل، مراجعه مستقیم به دفتر پستی یا تماس با پشتیبانی شرکت ارسال بهترین روش برای دریافت پاسخ قطعی است.
راهکارهایی برای جلوگیری از برگشت خوردن مرسوله
برگشت خوردن مرسوله علاوه بر اتلاف وقت، باعث پرداخت هزینه دوباره برای ارسال میشود. برای پیشگیری از این مشکل، رعایت چند نکته ضروری است:
- آدرس گیرنده را با جزئیات کامل (خیابان، پلاک، واحد، کدپستی و شماره تماس) وارد کنید.
- پیش از ارسال، با گیرنده هماهنگ کنید تا در زمان تحویل در محل حضور داشته باشد.
- از صحت بستهبندی اطمینان حاصل کنید تا پست از تحویل آن خودداری نکند.
- از ارسال اقلام ممنوعه یا کالاهای آسیبپذیر خودداری کنید.
- پس از ارسال، کد رهگیری را نگه دارید و وضعیت بسته را تا زمان تحویل نهایی پیگیری کنید.
سخن آخر
برگشت زدن مرسوله فرآیندی رایج اما قابل پیشگیری است. آگاهی از دلایل برگشت، مراحل قانونی و نحوه پیگیری بسته، باعث میشود در صورت بروز مشکل بتوانید سریعتر اقدام کنید و از هزینههای اضافی جلوگیری نمایید. ثبت دقیق اطلاعات، هماهنگی با گیرنده و پیگیری مداوم، سه رکن اصلی برای اطمینان از تحویل موفق بسته هستند. در نهایت، اگر بسته شما برگشت خورد، جای نگرانی نیست؛ با مراجعه به اداره پست یا تماس با شرکت حمل، میتوانید بهراحتی آن را دریافت کرده یا دوباره ارسال کنید.
سوالات متداول چگونگی برگشت زدن مرسوله
[rank_math_rich_snippet id=”s-2cff5934-1d52-44ab-913d-7d140e05e178″]

